پیمانکار اداره گاز یکی از شهرستانها هستم. یکی از مشترکین گاز روستایی طی تماس تلفنی اعلام قطعی گاز نموده و کارگر بنده جهت بررسی علل قطعی و رفع نقص به طرف آدرس مشترک مورد نظر عزیمت نموده که سر کوچه مربوطه متوجه حضور صاحب‌خانه شده است، لذا به همراه وی به منزل مسکونی مشترک مذکور مراجعه نمودند، پس از گشودن درب حیاطی که وضعیت قرارگیری آن شمالی-جنوبی می‌باشد، وارد راهرویی شدند که منتهی به راه‌پله ساختمان طبقات می‌شود. علی‌رغم اینکه از محل درب ورودی بوی گاز احساس میشده ولی بعلت غروب آفتاب و تاریکی محل قرار گرفتن کنتور، کارگر اینجانب اقدام به روشن نمودن چراغ راهرو نموده و بعلت تجمع گاز در محل و جرقه ناشی از زدن کلید برق، محیط منفجر و شعله‌ور شده که منجر به جراحت و سوختگی صاحب‌خانه و خودش گردیده است، آیا من هم مقصرم؟
با سلام و عرض ادب و احترام، لطفا موارد ذیل را مورد توجه قرار دهید:
الف) تعیین میزان تقصیر مسؤلین حادثه با مقام محترم قضایی است.
ب) کار کارشناس حوادث این است که پس از مطالعه پرونده حادثه، مذاکره با شهود حادثه و اصحاب پرونده، بررسی فنی و میدانی محل بروز حادثه دیدگاه تخصصی موسوم به Bow-Tie مشخص کند: ترک یا ارتکاب چه فعل یا افعالی در تکوین و شکل‌گیری حادثه موثر بوده است؟ و نهایتا سهم هر یک از ذینفعان حادثه را از (ترک یا ارتکاب) افعال مذکور تعیین و به مقام قضایی پیشنهاد نماید اما از آنجایی که این اقدامات کیفی تابع هیچ فرمول محاسباتی نبوده و به سطح آگاهی و تحصیلات و تخصص کارشناسان بستگی دارد لذا معمولا کارشناسان محترم نظرات متفاوتی در مورد یک حادثه ارائه می‌دهند.
ج) پاسخ به حضرتعالی بدون رعایت موارد مطرح شده در بند 2 امکانپذیر نیست اما با توجه به اطلاعاتی که بنده از سوالتان استنباط میکنم، به نظر میرسد در تکوین و شکل‌گیری حادثه موثر بوده‌اید و بایستی در مواردی ذیل جوابیه محکمه‌پسند ارائه نمائید:
بعضی جنبه‌های حقوقی مرتبط با سوال شما:
ماده 91 قانون کار می‌گوید كارفرمايان و مسئولان كليه واحدهاي موضوع ماده 85 مكلفند براساس مصوبات شوراي عالي حفاظت فني براي تأمين حفاظت و سلامت و بهداشت كارگران در محيط كار، وسايل و امكانات لازم را تهيه و در اختيار آنان قرار داده و چگونگي كاربرد وسايل فوق‌الذكر را به آنان بياموزند و در خصوص رعايت مقررات حفاظتي و بهداشتي نظارت نمايند. افراد مذكور نيز ملزم به استفاده و نگهداري از وسايل حفاظتي و بهداشتي فردي و اجراي دستورالعملهاي مربوط كارگاه مي‌باشند.
1- آیا شما آموزش مناسب به کارگر خود ارائه کرده‌اید؟
2- آیا شما وسایل حفاظتی مناسب برای کارگر خود تهیه کرده و آموزش نحوه استفاده از آن را به وی آموخته‌اید؟
3- آیا کارگر شما برای ورود به محیطی که امکان نشت گاز شهری در آن بوده، دستگاه گازسنج در اختیار داشته و استفاده نکرده است؟
4- اصولا وظیفه نظارتی که قانون بر عهده شما گذاشته است، چگونه جاری و ساری میشده است.
5- موضوعات متعدد دیگری مثل وظایف شما در قرارداد پیمانکاری و شرایط پیمان باید طرح و از طرف مرتبطین با حادثه پاسخ داده شود که بستگی به نظر کارشناس مربوطه دارد.
بدیهی است این فقط پاسخ اجمالی به سوال شماست و فاقد ارزش بهره‌برداری است.
احمدعلی شکیبازاده
کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار
مشاور حفاظت فنی و خدمات ایمنی وزارت کار در رشته آموزشهای ایمنی