آلاینده های هوا

● منشاو ماهیت آلاینده های هوا

۱) آلاینده های گوگردی

۲) ترکیبات کربنی

۳) ازون

۴) ئیدروکربن ها

۵) ترکیبات نیتروژن دار

● منابع آلودگی هوا

۱) جمعیت

۲) صنایع

۳) وسایل نقلیه موتوری

۴) واحد های تجاری و خانگی

● پدیده وارونگی!!!

در روزهای عادی هوای نزدیک سطح زمین گرمتر از هوا در ارتفاعات است به همین دلیل جریان همرفت ایجاد شده و هوای گرم و آلوده به سمت بالا رفته و هوای سرد و تمیز جایگزین آن شده و تا حدودی موجب تمیزی هوا می شود ولی در روزهای سرد زمستان هوای سرد نزدیک سطح زمین است و جریان همرفت دیگر ایجاد نمی شود و موجب آلودگی می شود به این پدیده وارونگی می گویند.

● اثر گلخانه ای

به دام انداختن و برگرداندن انرزی تابشی بوسیله مولکول های کربن دی اکسید وگاز های دیگر موجود در هواکره را اثر گل خانه ای می نامند وبه گازهایی که با این روش باعث گرم شدن زمین میشوند گازهای گلخانه ای می گویند.

● باران اسیدی!!!

گازهایی مثل گوگرد دی اکسید و اکسیدهای نیتروژن گازهایی سنگین تر از هوا هستند و می توانند در نزدیکی محلی که تولید می شوند به زمین فرو نشینند و بر حیوانات و گیاهان مناطق مجاور لطمه های جدی وارد کنند این گازها در ارتفاعات در قطره های آب موجود در هوا کره حل می شوند و به صورت باران اسیدی به زمین بازمی گردند و البته حل شدن دی اکسید کربن موجود در هوا در آب باران تا حدودی اب باران را اسیدی می‌کند.

● اثرات آلودگی بر انسان

۱) تاثیر برروی نایژه ها و ریه ها

۲) تا ثیر برروی استخوان بندی بدن

۳) تاثیر برروی سیستم عصبی و عضلات

۴) تاثیر برروی پوست

۵) تاثیر برروی سیستم دفاعی بدن

● راه پیشگیری از آلودگی:

کاهش گوگرد موجود در سوخت

گرفتن دی اکسید کربن از گازهای خروجی دودکش

تغییر منبع انرزی و استفاده از انرزی پاک

استفاده از دستگا ه های کنتریل آ لودگی

تغییر سوخت اتممبیل ها و گاز سوز کردن وسایل

استفاده از وسایل نقلیه برقی و وسایلی که با باتری کار می کنند.

استفاده از برق و گازطبیعی

استفاده از وسایل سالم.

● آلودگی هوا

در سال ۱۹۵۲ در شهر ۸ میلیونی لندن در اثر وارونگی جوی تنها طی ۵ روز ۴هزار نفر پیر و جوان قربانی آلودگی هوا شدند.

در تهران حدود ۲۵۰ روز در سال وارونگی جوی روی میدهد.

در بعضی ازکشورها قانون مالیات بر آلودگی وجود دارد که بر اساس آن کسانیکه آلودگی بیشتری تولید می‌نمایند باید مالیات بیشتری را بپردازند.

هیچ قانونی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در کشور ما وجود ندارد.

میزان بنزن از مهمترین عوامل آلوده کننده هوا و عامل اصلی ایجاد سرطان خون نزد انسانها – در بعضی مناطق تهران به ۲۰۰ برابر حد مجاز رسیده است.

هوا ضروری ترین ماده برای ادامه حیات موجود زنده است .هرانسان به طور متوسط روزانه ۱۶ کیلوگرم هوا مصرف می کند و این در حالی است که فقط ۵/۱ کیلوگرم آب و حدود ۱ کیلوگرم غذا مصرف می‌کند . پس آلودگی هوا می تواند حدود ۱۱ برابر از آلودگی آب حدود ۱۶ برابر از آلودگی غذا خطرناک تر باشد. با این حال سالانه میلیون‌ها تن مواد آلاینده جوی وارد زمین می شود.

آلودگی هوای تهران نه تنها سلامت شهروندان را در معرض خطر قرار داده است بلکه یکی از عوامل موثر در گرم شدن جو کره زمین به شمار می رود و به همین دلیل در سطح جهانی نیز یکی از عومل نگران کننده محسوب می شود . طبق تحقیقات انجام یافته در اغلب روزها غلظت بعضی از آلاینده های هوا در تهران بالای حد مجاز است و با توجه به این امر و در نظر گرفتن افزایش روز افزون منابع انتشار آلاینده های هوا نظیر خودروها در شهر تهران چنانچه اقدام عاجل و گسترده ای به بعمل نیاید سلامت شهروندان در معرض مخاطره جدی قرار خواهد گرفت.

● آلودگی هوا چیست؟

آلودگی هوا عبارتست ازوجود هر نوع آلاینده اعم از جامد مایع گاز و یا تشعشع پرتوزا و غیر پرتوزا در هوا به مقدار و در مدت زمانیکه کیفیت زندگی را برای انسان و دیگر جانداران به خطر اندازد و یا به آثار باستانی و اموال خسارت وارد آورد.

● منابع انتشار آلودگی هوا در شهرها

▪ منابع آلودگی هوا در شهرهای بزرگ به دو گروه عمده تقسیم می شوند:

۱) منابع ساکن شامل: واحدهای صنعتی واحدهای تولیدی و توزیعی و خدماتی واحدهای مسکونی و تجاری فرودگاهها نیروگاهها پالایشگاهها – پمپ بنزین ها و ...

۲) منابع متحرک شامل: خودروهای شخصی وسایل حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس مینی بوس تاکسی کامیون هواپیما لوکوموتیو هاو انواع کشتی ها.

● تقسیم بندی آلاینده ها

موسسه حفاظت از محیط زیست آمریکا شش آلاینده اصلی را به عنوان معیار انتخاب نموده و اینها را به دو دیته اولیه و ثانویه تقسیم کرده است . آلاینده های اولیه موادی هستند که بطور مستقیم از منابع آلاینده در اثر احتراق به هوای محیط وارد می شوند و شامل ۵ آلاینده مونواکسید کربن و دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد و ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰ میکرون و سرب می باشد. آلاینده های ثانویه به موادی اطلاق می شوند که در اثر فعل و انفعالات موجود در هوای اطراف زمین بوجود می آیند و در این گروه می توان از اوزون نام برد.

● علل آلودگی هوای تهران چیست؟

▪ سهم هر یک از منابع آلوده کننده هوا به شرح ذیل بر آورد شده است:

ـ منابع متحرک: ۸۵تا۹۰درصد

ـ منابع ثابت:۱۰تا۱۵درصد

شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی تهران را نیز باید بدان افزود. وضعیت اقلیمی و جغرافیایی تهران به گونه ای است که گازهای آلوده کننده مدت زیادی در سطح زمین و فضای تنفسی باقی می مانند . کوهها مانند سدی مانع حرکت طبیعی جریان هوا می شوند. بادهای غالبا” ملایمی که از سمت غرب و جنوب غربی میوزند نیز از شدت کافی برای دفع آلودگی هوای شهری برخوردار نیستند. در این میان عامل دیگری که باعث پایداری هوا و تشدید آلودگی هوای تهران می شود پدیده ای به نام وارونگی جوی است.

● وارونگی (Inversion) چیست؟

معمولا”در لایه پایین جو درجه حرارت هوا با افزایش ارتفاع کاهش می یابد بنابراین طبیعی است که یک حرکت صعودیهوا به وجود می آید و آلودگی ها را با خود به طبقات بالای جو برده و از محل تنفس دور می سازد. اما در بعضی شرایط جغرافیایی خاص – مانند احاطه شدن یک شهر به وسیله کوهها یک لایه هوای گرم همچون سقف شیشه ای که بالای شهر را پوشانده باشد هوای سرد پایین را محبوس می کند و مانع از بالا رفتن و دور شدن آلودگی از سطح شهر می شود.

● ادامه وارونگی جوی !!!

در این حالت جریان هوا بر عکس شده وباعث پایداری بیشتر هوا و تراکم گازهای آلاینده تا حد بسیارخطرناک میشود که به این حالت وارونگی جوی اطلاق میشود. متاسفانه تهران بیش ازدو سوم روزهای سال (حدود ۲۵۰ روز) با پدیده وارونگی جوی روبه رو است . این حالت بیشتر در پاییز و زمستان روی می دهد.

● اثر گلخانه ای چیست ؟

فعالیت وتحرک جو زمین نتیجه جریان مداوم انرژی ازخورشید به زمین و از زمین به فضاست. حدود ۳ درصد از انرژی خورشید دوباره به فضا منعکس میشود و قسمتی از انرزی منعکس شده به وسیله گازهای معروف به گازهای گلخانهای – شامل دیاکسیدکربن و متان و اکسید نیتروژن و غیره – دوباره به سطح زمین باز تابانیده میشود . این پدیده که به اثر گلخانهای معروف است خود باعث افزایش درجه حرارت در مناطق آلوده میشود.

● ادامه اثر گلخانه ای چیست؟

در هوای محبوس میزان آلودگی نیز بیش از پیش افزایش یافته و به دنبال آن خطرات ناشی از آلودگی نیز تا میزان قابل توجهی بالا رفته و شهرنشینان را به طور جدی تهدید میکند. بدیهی است در صورت کاستن از گازهای گلخانه ای با از بین بردن و یا محدود کردن منابع تولید کننده آنها میتوان از بروز اثر گلخانه ای و خطرات ناشی از آن جلوگیری کرد.

.....................................................................................................................................

متن این مطلب 15 صفحه می باشد. برای دریافت و مطالعه مطلب، فایل پیوست را دانلود نمایید.

رمز فایل :  www.hseexpert.com